PORT Sudan’da Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK), orduyla doğrudan müzakereler yoluyla düşmanlıkları derhal ve koşulsuz olarak durdurmaya tam hazır olduklarını bildirdi.
Sudan’daki Demokratik Sivil Güçler Koordinasyonu (DSGK) Başkanı, eski Sudan Başbakanı Abdullah Hamduk ile HDK Komutanı Muhammed Hamdan Dagalu, Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’da iki günlük toplantının ardından basın toplantısı düzenledi ve ortak bildiri imzaladı.
Bildiride, düşmanlıkların durdurulması, insani yardımın ulaştırılması, sivillerin korunması, savaşın sona erdirilmesi ve devletin kurulması gibi konular yer aldı.
DSGK ve HDK’nin savaşı sona erdirmede kararlı oldukları vurgulanan bildiride, HDK’nin orduyla “doğrudan müzakereler yoluyla düşmanlıkları derhal ve koşulsuz olarak durdurmaya tam hazır olduğu” ifade edildi.
Bildiride, HDK’nin, iyi niyet göstergesi olarak 451 tutukluyu serbest bırakma ve kontrolü altındaki bölgelerde siviller için güvenli koridorlar açma sözü verdiği aktarıldı.
Ülkedeki tüm ihlalleri izleyecek ve sorumluları belirleyecek bağımsız bir ulusal komite kurulmasını öngören bildiride, devrik Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in partisi Ulusal Kongre ile İslami Hareket dışında geniş katılımlı sivillerin liderlik ettiği siyasi sürecin başlatılması hususu yer aldı.
Bildiride, DSGK’nin, bildiri maddelerini “barışçıl bir çözüme ulaşmaya temel olması için” ordu komutanlığına sunacağı bilgisi paylaşıldı.
Siyasi partilerin ve sivil örgütlerin yer aldığı DSGK, ülkede devam eden savaşı sona erdirmek amacıyla sivilleri birleştirmek amacıyla kurulmuştu.
HDK Komutanı Dagalu, 27 Aralık 2023’te Uganda’da Devlet Başkanı Yoweri Museveni, 28 Aralık 2023’te Etiyopya’da Başbakan Abiy Ahmed ve 31 Aralık 2023’te Cibuti’de Devlet Başkanı İsmail Ömer Guelleh tarafından kabul edilmişti.
Doğu Afrika’da Hükümetlerarası Kalkınma Otoritesinin (IGAD) arabuluculuğu ile Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan ve HDK Komutanı Dagalu’nun 4 Ocak’ta Cibuti’de görüşmesi bekleniyor.
Sudan’daki iç savaş
Sudan, 2023’ün Nisan ayının ortasından bu yana, Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan komutasındaki ordu ile HDK arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.
HDK ve ordu, 2018 Aralık ayındaki halk ayaklanması sonrasında yönetimi ele geçirdikten sonra yaklaşık 30 yıl iktidarda kalan Cumhurbaşkanı Ömer el-Beşir’in Nisan 2019’da devrilmesinin ardından iktidarı sivillerle paylaşmış, 2021’de ise sivil hükümete karşı birlikte darbe düzenlemişti.
Ordu ve HDK’nin, askeri ve güvenlik reformu kapsamında HDK’nin orduya entegrasyonu meselesinde anlaşmazlığa düşmesinin ardından nisan ortasında kanlı iç savaş patlak vermişti.
Suudi Arabistan ve ABD’nin aracılık ettiği dolaylı ateşkes müzakerelerinde, tarafların öne sürdüğü şartlarda anlaşamaması nedeniyle şiddet sona erdirilememişti.
Sudan’da ağır maddi ve manevi tahribat bırakan iç savaş, ülkenin orta kesimlerinde, batı ve güneybatıdaki 9 eyalette sürüyor.
Birleşmiş Milletlere göre, çatışmalar sonucu 12 binden fazla kişinin öldüğü, 33 binden fazla kişinin yaralandığı Sudan’da, nüfusun yaklaşık yarısına denk gelen 25 milyon kişi insani yardıma muhtaç hale geldi.
Sudan’da 7 milyonu aşkın kişi, ülke içinde yerinden edildi veya komşu ülkelerde güvenlik arayışıyla evlerinden kaçtı.
